Een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie)

De schildklier regelt de stofwisseling van het lichaam. De schildklier is verantwoordelijk voor de productie van thyroxine (T4), het schildklierhormoon. Thyroxine is een belangrijk hormoon, dat ervoor zorgt dat allerlei stofwisselingsprocessen in het lichaam op de juiste manier verlopen. Als de schildklier te traag werkt, betekent dit dat er te weinig thyroxine geproduceerd wordt, waardoor het dier last krijgt van een te trage stofwisseling. De schildklier produceert dit schildklierhormoon onder invloed van hormonen afkomstig uit de hersenen (de hypofyse-hypothalamus). In de hypofyse wordt Thyroïd Stimulating Hormone (TSH) geproduceerd. Op het moment dat het gehalte aan thyroxine in het bloed te laag is, zal de hypofyse meer TSH gaan produceren. Een normaal werkende schildklier zal bij een verhoogd TSH gehalte in het bloed meer thyroxine gaan produceren, net zolang tot het thyroxine-gehalte in het bloed op een normaal niveau is. Via een feedback-systeem zal de hypofyse door het verhoogde thyroxine-gehalte in het bloed een seintje krijgen, zodat het de TSH-productie zal dalen.

Oorzaken hypothyroidie

In 95 % van de gevallen ligt de oorzaak voor een te traag werkende schildklier in de schildklier zelf, dit noemen we primaire hypothyreoïdie. Deze dieren hebben naast een verlaagd thyroxine-gehalte meestal een verhoogd TSH-gehalte in het bloed. Dit komt vaker voor bij honden van grote rassen, zoals bijvoorbeeld Doberman Pinscher, de Golden Retriever, de Ierse Setter, de Duitse Dog, de Teckel en de Boxer. Minder vaak zien we het bij kleine hondenrassen. Meestal zijn de dieren ouder dan twee jaar.
Aangeboren hypothyreoïdie is heel zeldzaam. Het wordt gekenmerkt door een sterk vertraagde groei (dwerggroei) en ontwikkeling en is meestal op een leeftijd van drie maanden duidelijk zichtbaar.
In 5 % van de gevallen ligt de oorzaak centraal in de hersenen, dit noemen we secundaire hypothyreoïdie. Deze dieren hebben meestal een tumor in de hypofyse, waardoor ze ook aan de ziekte van Cushing lijden. Door deze tumor wordt er teveel cortisol (prednison-achtige stof) door de bijnier aan het bloed afgegeven. Hoge cortisolgehaltes zorgen via bepaalde bindingsmechanismen voor een verminderde thyroxine productie.

Symptomen

• Loomheid, traagheid,droevig uiterlijk
• Huidklachten, met name kaalheid, dunne beharing, zwartverkleuring van de huid, soms ook schilferig of ontsteking van de huid. Kaalheid is vaak symmetrisch aan beide zijden van de romp.
• Toename van het lichaamsgewicht, soms resulterend in echte vetzucht.
• Uitblijven van de loopsheid.
• Een te trage hartslag met een afwijkend ECG.

Diagnose

Door middel van een bloedonderzoek bepalen we de T4 bloedspiegel. Blijkt de concentratie van T4 in het bloed daadwerkelijk te laag dan moet er een bijkomende hormoon bepaald worden, namelijk het TSH (Thyroid Stimulerend Hormoon). Dit hormoon zal bij hypothyreoïdie te hoog zijn in het bloed.

Behandeling

Primaire hypothyreoïdie is prima te behandelen met L-thyroxine.
door dagelijks tabletjes met schildklierhormoon te geven zal de concentratie in het bloed normaal worden en zullen de meeste verschijnselen na enkele weken verdwijnen. De hond dient wel levenslang behandeld te worden.

De prognose van een secundaire hypothyreoïdie is wat lastiger in te schatten. Deze is onder andere afhankelijk van een eventueel aanwezige Cushing en van de groeisnelheid van de hypofyse tumor.